Online Learning

บทความนี้เป็นส่วนหนึ่งของกระบวนวิชา 851244 Data Storytelling for Creative Media

การเรียนออนไลน์เป็น “การศึกษาผ่านทางอินเทอร์เน็ต”  โดยผู้เรียนสามารถเรียนรู้ผ่านเครื่องคอมพิวเตอร์ สมาร์ทโฟน หรืออุปกรณ์ที่เชื่อมต่ออินเทอร์เน็ต ช่วยให้ผู้เรียนสามารถเข้าถึงแหล่งข้อมูลต่าง ๆ เช่น วิดีโอการสอน เอกสารประกอบการเรียน แบบฝึกหัด และกิจกรรมต่าง ๆ ได้ทุกที่ทุกเวลา การสร้างโอกาสในการเข้าถึง การศึกษาสำหรับผู้ที่อาศัยอยู่ในพื้นที่ห่างไกลหรือผู้ที่มีข้อจำกัดทางร่างกาย การเรียนออนไลน์ยังช่วยลดข้อจำกัดด้านเวลาและสถานที่ ทำให้ผู้เรียนสามารถเรียนรู้ได้ตามความเหมาะสมของตนเอง

E-learning คือ การเรียนรู้ผ่านตัวกลางที่เป็นสื่อเทคโนโลยีหรือออนไลน์ ที่ช่วยลดข้อจำกัดด้านเวลาและสถานที่เรียน ผู้สอนสามารถนำเสนอไอเดียการเรียนรู้ได้หลากหลายรูปแบบ และทางผู้เรียนสามารถเลือกเรียนในเรื่องที่ตนเองต้องการได้

การเรียนออนไลน์ในช่วงหลายปีที่ผ่านมาได้มีการเติบโตอย่างรวดเร็ว โดยเฉพาะในปี 2020 ที่เกิดการระบาดของ COVID-19 ซึ่งทำให้สถาบันการศึกษาทั่วโลกต้องปรับตัวไปสู่การเรียนการสอนออนไลน์อย่างเต็มรูปแบบ การพัฒนาเทคโนโลยีและการเข้าถึงอินเทอร์เน็ตที่สะดวกขึ้นทำให้การเรียนออนไลน์กลายเป็นทางเลือกหลักในการศึกษาทั้งในระดับการศึกษาภาคบังคับและการศึกษาต่อเนื่อง

จากสถิติในปี 2020 จำนวนผู้ใช้บริการการเรียนออนไลน์ทั่วโลกพุ่งสูงขึ้นอย่างมาก โดยจากข้อมูลของ UNESCO ในปี 2020

มีนักเรียนกว่า 1.6 พันล้านคนทั่วโลกที่ต้องเรียนออนไลน์เนื่องจากการปิดโรงเรียนเพื่อป้องกันการแพร่ระบาดของ COVID-19 กระทรวงศึกษาธิการ ในปี 2020 พบว่า 97% ของโรงเรียน ในประเทศไทยได้มีการนำการเรียนออนไลน์เข้ามาใช้เมื่อเกิดการระบาดของ COVID-19 โดยประมาณ 70% ของนักเรียน ได้รับการศึกษาผ่านช่องทางออนไลน์ เช่น ระบบการเรียนรู้ ผ่านแพลตฟอร์มออนไลน์ต่าง ๆ Google Classroom, Microsoft Teams, Zoom เป็นต้น  สถิติจาก สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน (สพฐ.) เผยว่าในช่วงการระบาดของ COVID-19 นักเรียนในประเทศไทยประมาณ 60-70% ของนักเรียนในระดับประถมและมัธยมศึกษามีการเรียนการสอนออนไลน์เต็มรูปแบบ แพลตฟอร์ม Google Classroom ได้รับความนิยมสูงในประเทศไทย เนื่องจากใช้งานง่ายและสามารถเชื่อมต่อกับเครื่องมือ Google อื่นๆ ได้ เช่น Google Meet สำหรับการประชุมออนไลน์ Microsoft Teams ก็เป็นแพลตฟอร์มที่ได้รับการใช้ในหลาย ๆ โรงเรียนและมหาวิทยาลัยในประเทศไทย โดยเฉพาะในระดับอุดมศึกษา มีรายงานว่าในปี 2020 จำนวนผู้ใช้ Microsoft Teams ในประเทศไทยเพิ่มขึ้นถึง 25% จากปี 2019 นอกจากนี้ยังมีการใช้ Zoom ในการเรียนการสอนซึ่งได้กลายเป็นเครื่องมือสำคัญในช่วงการระบาดของ COVID-19

เราได้สัมภาษณ์ผู้เรียน Online learning ระดับอุดมศึกษา ถึงประสบการณ์และการวางแผนการเรียนรู้ออนไลน์ ได้ดังนี้

กำหนดเป้าหมายการเรียนรู้: รู้ว่าอยากเรียนอะไร เรียนไปเพื่ออะไร เช่น เพิ่มทักษะหรือเป็นวิชาบังคับ

จัดตารางเรียนให้เหมาะสม: ไม่เรียนติดต่อกันนานเกินไป เช่น เรียน 2 ชั่วโมง พัก 30-40 นาที

เลือกเครื่องมือและแพลตฟอร์มที่มีประสิทธิภาพ: ใช้อุปกรณ์และอินเทอร์เน็ตที่เสถียร เลือกแพลตฟอร์มที่ใช้งานง่าย

สร้างสภาพแวดล้อมที่เหมาะสม: เลือกสถานที่เงียบ โปร่ง โล่ง สบาย ไม่มีสิ่งรบกวน

เตรียมอุปกรณ์ที่จำเป็น: คอมพิวเตอร์ อินเทอร์เน็ต หูฟัง โทรศัพท์ ไอแพด สมุด

จดบันทึกระหว่างเรียน: จดประเด็นสำคัญและข้อสงสัยเพื่อนำไปทบทวนหรือถามเพิ่มเติม

สร้างปฏิสัมพันธ์กับผู้อื่น: ใช้กลุ่มโซเชียลมีเดียแลกเปลี่ยนข้อมูลและทำให้การเรียนไม่น่าเบื่อ

ทบทวนบทเรียนเป็นประจำ: ป้องกันการลืมและเสริมความเข้าใจ

ประเมินผลการเรียนรู้: ทำแบบฝึกหัด ทดสอบความเข้าใจ ติดตามความก้าวหน้าของตัวเอง

ปรับปรุงวิธีการเรียนเมื่อจำเป็น: หากพบปัญหาควรปรับกลยุทธ์ให้เหมาะสมเพื่อเพิ่มประสิทธิภาพการเรียนรู้

เป้าหมายการพัฒนาอย่างยั่งยืน (SDGs) เป้าหมายที่ 4 คือ การส่งเสริมการศึกษาคุณภาพที่เข้าถึงได้อย่างเท่าเทียมและไม่ทิ้งใครไว้ข้างหลัง โดยมุ่งหวังให้ทุกคนมีโอกาสในการเรียนรู้ตลอดชีวิต ทั้งในด้านการศึกษาพื้นฐานและการพัฒนาทักษะที่จำเป็นในการทำงานและชีวิตในอนาคต  ทุกคนต้องสามารถเข้าถึงการศึกษาขั้นพื้นฐานโดยไม่เสียค่าใช้จ่ายลดช่องว่างในการเข้าถึงการศึกษาระหว่างกลุ่มคนต่าง ๆ เช่น เพศ อายุ ภูมิภาค หรือสถานะทางเศรษฐกิจ ส่งเสริมให้การศึกษามีคุณภาพและได้มาตรฐานทั่วโลกโดยมุ่งเน้นการพัฒนาทักษะความรู้ที่จำเป็นสำหรับการทำงานและการมีชีวิตที่ดี ยกระดับการศึกษา เช่น การอ่าน การเขียน การคำนวณในระดับพื้นฐาน ส่งเสริมการศึกษาตลอดชีวิตเพื่อให้ผู้เรียนสามารถเรียนรู้ได้ตลอดชีวิตโดยเฉพาะในผู้ใหญ่ เพื่อเสริมสร้างทักษะที่จำเป็นในโลกที่เปลี่ยนแปลงไปอย่างรวดเร็วอยู่ตลอดเวลา เสริมสร้างการเข้าถึงการศึกษาสำหรับเด็กที่มีความพิการผู้หญิงและผู้ชายในพื้นที่ห่างไกลหรือมีอุปสรรคในการเข้าถึงการศึกษา พัฒนาอาจารย์และบุคลากรทางการศึกษาเพื่ออบรมผู้สอนในระดับต่าง ๆ เพื่อยกคุณภาพการศึกษาเสริมสร้างการใช้เทคโนโลยีในการเรียนการสอนเช่นการเรียนออนไลน์ การใช้เครื่องมือดิจิทัลในการศึกษาและการพัฒนาโครงสร้างพื้นฐานทางการใช้เทคโนโลยีที่รองรับการเรียนรู้

อ้างอิง

UNESCO. (n.d.). United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization. Retrieved March 5, 2025, from https://www.unesco.org/en

BestColleges.com. (n.d.). สถิติการเรียนรู้แบบออนไลน์. Retrieved March 5, 2025, from

https://www-bestcolleges-com.translate.goog/research/online-learning-statistics

SDG Move. (2016, October 6). เป้าหมายที่ 4: การศึกษาที่มีคุณภาพ. Retrieved March 5, 2025, from https://www.sdgmove.com/2016/10/06/goal-4-quality-education/

TCCT e-Learning. (2023, March 15). E-learning คืออะไร? ทำไมถึงจำเป็นต่อการศึกษา. Retrieved March 5, 2025, from https://elearning.tcct.or.th/blog/blogdetail/3.html

เจริญ ภูวิจิตร์. (n.d.). การจัดการการเรียนรู้ทางออนไลน์อย่างมีประสิทธิภาพในยุคดิจิทัล. Retrieved March 5, 2025, from http://www.nidtep.go.th/2017/publish/doc/20210827.pdf

คณะผู้จัดทำ

641810080 ทิพย์ภมร ฟูเทพ (cameraman)
661810010 ก้องภพ อินตุ้ย (sound engineer)
661810090 ธนพล ไร่สูงเนิน (coordinator)
661810092 ธนวันต์ พันเพียง (graphic)
661810133 ปิณฑิรา เกียรติศักดิ์กำจาย (cameraman)
661810153 พิริยกร มาแก้ว (director)
661810158 ฟ้าวณิชย์ สกนธ์ภัทรณัฐ (editor)
661810171 มนัสนันท์ เปรมชัย (narrator)
661810217 ศุภาพิชญ์ ยันตรีสิงห์ (scriptwriter)

คณะการสื่อสารมวลชน มหาวิทยาลัยเชียงใหม่