EVOLUTION: ฟังเสียงน้ำไหลและใบข้าว ภูอันนา อีโค่ เฮ้าส์ ความสงบสุขที่ยั่งยืน
เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม กลยุทธ์สำคัญและเป็นที่นิยมในการดึงดูดลูกค้าใหม่ๆในปี 2024 เนื่องจากในปัจจุบันลูกค้าได้ตระหนักถึงปัญหาการเปลี่ยนแปลงของโลกใบนี้ที่เสื่อมโทรมมากขึ้น ผู้คนจึงได้เริ่มหันมาสนับสนุนสินค้าและบริการที่สามารถช่วยอนุรักษ์สิ่งแวดล้อมได้มากยิ่งขึ้น โดยเฉพาะอย่างยิ่ง การบริการประเภทที่พัก โรงแรม และ รีสอร์ต
จากผลสำรวจการท่องเที่ยวอย่างยั่งยืนในปี 2565 พบว่ามีนักท่องเที่ยวมากถึง 71% ที่ต้องการท่องเที่ยวอย่างยั่งยืน ซึ่งเพิ่มขึ้นถึง 10% จากปีที่ก่อนหน้านี้ (จากรายงานการเดินทางอย่างยั่งยืน ปี 2565 โดย booking.com) การท่องเที่ยวอย่างยั่งยืน มีความหมายมากกว่าการรีไซเคิลหรือการจำกัดขยะ ในปัจจุบันการเป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อมในบริการประเภทที่พักเป็นสิ่งสำคัญในการเข้าถึงผู้คนในท้องถิ่น ปกป้องสภาพแวดล้อมเดิม ปกป้องธรรมชาติ และรักษาความหลากหลายทางชีวภาพเป็นส่วนสำคัญในการพัฒนาสังคมอย่างยั่งยืน
ภูอันนา อีโค่ เฮ้าส์
คือรีสอร์ตแสนอบอุ่นในอำเภอ “ฮอด” อำเภอเล็กๆ ในจังหวัดเชียงใหม่ เสน่ห์ของวิถีชีวิตที่เรียบง่ายและธรรมชาติอันเงียบสงบ ที่แห่งนี้พร้อมเปิดต้อนรับนักท่องเที่ยวอย่างเป็นกันเอง ด้วยชื่อที่มีความหมายถึงทุ่งนาแห่งขุนเขา คำนึงถึงการอยู่ร่วมกันของชุมชนและสิ่งแวดล้อมเป็นหลัก สถานที่ซึ่งเต็มไปด้วยมนต์เสน่ห์ของความเรียบง่ายและเป็นมิตรกับธรรมชาติ แบบอย่างของรีสอร์ต Eco House ที่สิ่งมีชีวิตสามารถอยู่ร่วมกับสิ่งแวดล้อมได้อย่างเกื้อกูลกัน
“ แต่ก่อนบริเวณนี้เป็นนาข้าวนะ ภู แปลว่าดินแดน ส่วน อันนา แปลว่าข้าว เมื่อรวมกัน ภูอันนาก็คือ ดินแดนแห่งข้าว จุดเริ่มต้นจริง ๆ อะที่ดินไม่ใช่ของพี่โบตั้งแต่แรก แต่มีชาวบ้านแถวละแวกเนี้ยเขามาขายให้ในราคาที่ก็ไม่แพงเกินไปและก็ไม่ได้ถูกเกินไป พี่โบก็เห็นมันใกล้บ้านเลยซื้อเก็บไว้ ที่ดินลุ่มน้ำเนี้ยมันมีน้ำขังยิ่งถ้าเกิดน้ำท่วมนี่จะเป็นแอ่งน้ำหมดเลย ก็คือไม่มีใครต้องการ แต่ความที่มันเป็นพื้นที่ในชุมชนพี่โบเขาก็เห็นคุณค่าอยากจะพัฒนาให้มันมีมูลค่าเพิ่มขึ้น รวมทั้งอยู่ร่วมกันกับชุมชนได้ แล้วก็ไม่ให้กระทบกับสิ่งแวดล้อม “
พี่ปู ผู้ดูแลรีสอร์ตภูอันนา อีโค่ เฮ้าส์ กล่าวถึงจุดเริ่มต้นของการก่อตั้งรีสอร์ตโดยพี่โบผู้เป็นเจ้าของ และพี่ปูยังได้เล่าแนวคิดของการสร้างรีสอร์ตให้เป็นบ้านประหยัดพลังงานตั้งแต่จุดเริ่มต้นจนถึงปัจจุบัน การทำรีสอร์ตที่คำนึงถึงความมั่นคงตั้งแต่วัสดุที่ใช้สร้าง ไปจนถึงระบบต่างๆภายในบ้านที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม
“ ด้วยความที่พี่โบเขาจบสถาปนิกมา เขาเลยคิดจะทํารีสอร์ท แต่ถ้าทําเยอะมันก็จะกินพื้นที่เยอะ จะต้องตัดต้นไม้เยอะ เขาเลยทําแค่ 8 ห้อง 2 ชั้น ให้มีพื้นที่การก่อสร้างให้น้อยที่สุด ที่จะไม่ทําลายต้นไม้แล้วก็ไม่ ทําลายแอ่งน้ำ ดังนั้นเขาก็เลยก่อสร้างอันนี้โดยใช้วัสดุดินแดงในชุมชน คอนเซปต์ของบ้านดินคือ การใช้ดืนเนี้ยมันจะทําให้บ้านไม่ร้อน และก็เป็นการใช้วัสดุที่มาจากจากธรรมชาติด้วย “
การออกแบบอย่างพิถีพิถันทั้งภายนอกและภายใน
ที่นี่ออกแบบโดยเน้นประโยชน์การใช้สอย ของตกแต่งส่วนใหญ่จะเป็นวัสดุจากไม้และของเก่าที่ยังแข็งแรง หลีกเลี่ยงวัสดุที่เป็นพลาสติกเพื่อให้เกิดผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อมน้อยที่สุด ภายในระยะเวลาหนึ่งปีภูอันนาสามารถลดการใช้ขวดพลาสติกไปได้มากถึง 10,000 ขวด
“ คือพลาสติกในห้องเนี่ยเราจะไม่ใช้ เราใช้ขวดน้ำที่เป็นรีฟิลล์น้ำดื่ม ขวดสบู่หรือแชมพูเราก็ใช้แบบกด คือเมื่อก่อนเราใช้แบบขวดเหมือนโรงแรมทั่วๆไป มันไม่ยั่งยืนแล้วก็เปลืองทรัพยากรเลยเปลี่ยนมาใช้แบบกดที่ติดอยู่กับผนังแล้วรีฟิลล์ให้ลูกค้า ในห้องเนี้ยก็จะไม่มีถุงพลาสติกให้ใช้เลย บริเวณหน้ารีสอร์ตของเรามีร้านกาแฟด้วย แก้วกาแฟของที่นี่ก็จะเป็น Advance Bio คือบรรจุภัณฑ์พลาสติกที่ย่อยสลายได้ อนุรักษ์สิ่งแวดล้อมแบบร้อยเปอร์เซ็นต์ ส่วนการกําจัดขยะเราจะมีการแยกประเภทโดยเฉพาะพลาสติก ถ้าลูกค้าเอาขวดพลาสติกมาเราก็จะจัดถังขยะพลาสติกเอาไว้ให้ทิ้งโดยเฉพาะ “
ภูอันนาต้องการให้ทุกคนตระหนักถึงความสำคัญของการใช้พลังงานอย่างเหมาะสม ภายในห้องพักจึงมีจุดให้ข้อมลู สำหรับการใช้ไฟแต่ละดวงโดยเฉพาะ ให้ได้พลังงานที่มีขนาดเพียงพอและพอดีกับความต้องการและประเภทของการใช้งาน พี่ปูยังได้เล่าต่อถึงการใช้ไฟฟ้าของรีสอร์ตและระบบการประปาที่มีความแตกต่างจากที่อื่นๆ
“ ระบบไฟที่นี่จะประหยัดไฟมากเพราะภูอันนาใช้ไฟฟ้าจากโซล่าเซลล์ที่ผลิตมาจากโรงงานน้ำ คือจะติดที่ โรงงานน้ำแล้วส่งไฟมาตรงนี้ ตอนกลางวันเราจะใช้โซล่าเซลล์เพราะมันประหยัดกว่า และมีการใช้ระบบไฟฟ้าแบบ TOU คือตามข้อกำหนดของการไฟฟ้าช่วงเก้าโมงถึงสี่ทุ่มเรทค่าไฟจะแพงที่สุด เราก็จะลดการใช้ไฟในช่วงเวลานี้และเสริมด้วยโซล่าเซลล์ของเราก็จะเป็นการประหยัดไฟที่สุด ส่วนเรื่องน้ำ น้ำเสียเหลือทิ้งเขาจะเอาลงถังแล้วก็ไปบําบัด น้ำกินน้ำใช้ส่วนใหญ่ของภูอันนาจะเอามาจากโรงงานน้ำที่ผ่านการบําบัดแล้ว แล้วก็เป็นน้ำของในหมู่บ้านด้วย น้ำที่ใช้ในห้องน้ำเนี่ยเขาก็จะผ่านระบบบําบัดของเรา “
จากส่วนต้อนรับที่ร่มรื่นไปด้วยต้นไม้ใหญ่ เดินผ่านทางเดินที่มองเห็นวิวกว้าง ก็จะพบกับอาคาร 2 ชั้น สีส้มอมแดง ซึ่งเป็นสีที่ได้มาจากการใช้ดินในพื้นที่ ผสมกับคอนกรีต ฉาบไปทั้งอาคาร ทุกห้องพักที่นี่ถูกวางตำแหน่งหันหน้าไปทางทุ่งนา และ ภูเขา เป็นภาพที่คนรักธรรมชาติต้องหลงรักแน่นอน
“ เขาก็จะจัดโซน ออกแบบว่าห้องควรหันหน้าเข้าทางไหนเพื่อให้ลูกค้าได้ดูวิวและที่สำคัญทิศทางแดดและทิศทางลมต้องเหมาะสมกับการใช้งาน อ่า อย่างการสร้างร้านกาแฟก็ต้องสร้างให้ห่างจากที่พักเพื่อไม่ให้มีเสียงรบกวนลูกค้า แม้แต่โรงจอดรถก็จะไกลหน่อย ส่วนต้นไม้เนี่ยเขาก็เอามาปลูกเสริมมันสร้างอะไรนะ ภูมิทัศน์ที่ดีกับโรงแรมและก็เพิ่มออกซิเจนให้มากขึ้นด้วย “
ไม่หยุดพัฒนาและต่อยอด เพื่อสังคม
ภูอันนากำลังมองหาแนวทางเพื่อลด Carbon Footprint จากการดําเนินกิจกรรมต่างๆภายในรีสอร์ต ด้วยการเข้าโครงการ Carbon Credit ที่สามารถนําส่วนต่างของแก๊สคาร์บอนไดออกไซด์ที่ลดไปแล้วมาแปลงเป็นมูลค่าเงินได้และเป็นแบบอย่างที่ยั่งยืนให้กับชุมชน
“ เขาเรียกคาร์บอนเครดิตป๊ะ อันนี้คือพี่โบเขากําลังศึกษาอยู่ เขาอยากจะทําตรงนี้ให้ยั่งยืนแล้วก็เป็นตัวอย่างในชุนด้วย เขากําลังศึกษาตรงนี้แล้วเขากําลังจะพัฒนาเรื่องเนี่ยแหล่ะ คาร์บอนเครดิตที่เป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อมคือเขาจะมาทําแล้วก็มาพัฒนา แล้วก็อยากให้เป็นตัวอย่างของรีสอรท์ในละแวกฮอด ถ้าเป็นตัวอย่างของที่อื่นได้ด้วยก็ดี “
ภายในรีสอร์ตยังมีกิจกรรมให้ทำมากมาย เช่น การพายเรือหรือปั่นจักรยาน ชมวิถีชีวิตชุมชนและเที่ยวฟาร์มเกษตรอินทรีย์ในบริเวณรอบๆ ไปจนถึงการเพาะปลูกและเก็บเกี่ยวผลผลิตพืชผักสวนครัวโดยเฉพาะในช่วงปลายปีที่อากาศเริ่มหนาวเย็น ทางรีสอร์ตยังเริ่มปลูกข้าวในนาด้านหน้า ซึ่งช่วยเพิ่มบรรยากาศที่สวยงาม หรือจะนั่งชิวๆรับลมที่ระเบียงก็ได้ บรรยากาศที่ผ่อนคลาย ทําให้ผู้เข้าพักได้สัมผัสและเชื่อมโยงกับธรรมชาติจริง ๆ
“ คือทุกวันนี้น่ะส่วนใหญ่เราจะกลับเข้าสู่จุดเริ่มต้น เข้าหาธรรมชาติเนอะ เราอยู่ในสังคมเมืองเราก็เห็นตึก นู่นนี่นั่น, เราก็แบบรู้สึกชีวิตกดดัน คนยุคเนี้ยใช้ชีวิตมีความกดดันกว่าสมัยก่อนเพราะว่าค่าครองชีพมันสูงขึ้น บางครั้งเนี่ยทํางาน ทํางานแล้วไม่ได้พักผ่อน ก็เกิดความเครียดเราทั้งที่เรารู้ตัวและไม่รู้ตัว เขาก็ต้องหาทางก็คือมาบําบัดมาหาธรรมชาติ, ถ้าเกิดเราไปเที่ยวธรรมชาติเนี่ย พี่ก็อยากให้คนที่ไปให้ความร่วมมือกับชุมชน อยู่ในป่าในธรรมชาติอะก็ใช้ชีวิตอย่างที่ชาวบ้านเค้าใช้กัน อย่างที่รีสอร์ตของเราจะมีอาหารเช้าใช่ไหม เราจะไปซื้อวัตถุดิบหรืออาหารพื้นเมืองที่ชาวบ้านเขาทำขายในตบาดมาให้ลูกค้า เป็นการช่วยอุดหนุนชุมชนไปอีกทางด้วย เขาเรียก เข้าเมืองตาหลิ่วต้องหลิ่วตาตามใช่ไหม แล้วก็อยากให้ช่วยกันรักษาความสะอาดและไม่ทําลายสิ่งแวดล้อมด้วยนะ “
ภูอันนา อีโค่ เฮ้าส์ ได้ส่งมอบประสบการณ์ผ่านการคิดเพื่อสังคม ตั้งแต่วัสดุการสร้าง การจัดวางตำแหน่งรีสอร์ต การวางระบบน้ำและระบบไฟฟ้า และการลด Carbon Footprint เพื่อพัฒนารีสอร์ตให้อยู่ร่วมกับสังคมอย่างยั่งยืนต่อไป
อ้างอิง
เซฟไทย. (2564). Peak , Off-Peak และ TOU คืออะไร? แล้วทำไมผู้ใช้ไฟถึงต้องรู้จัก. สืบค้นวันที่ 3 มีนาคม 2567, จาก https://safesavethai.com/articles/what-is-peak-and-off-peak/
บ้านและสวน. (2566). ภูอันนา อีโค่เฮาส์ ภูธรรมชาติ ภูแห่งความสุข. สืบค้นวันที่ 3 มีนาคม 2567, จาก https://www.baanlaesuan.com/111611/houses/phu-anna-eco-house-2
แอดวานซ์ไบโอ. (2567). หากคุณกำลังมองหาบรรจุภัณฑ์ที่ไม่ทำร้ายโลกอยู่ละก็… Advance BIO มีคำตอบ. สืบค้นวันที่ 3 มีนาคม 2567, จาก https://www.advancebio11.com/blog/Advance-BIO-Contact-Line
Aiello. (2565). Eco hotel โรงแรมที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม – แนวทางปฏิบัติและเทรนด์ปี 2565. สืบค้นวันที่ 3 มีนาคม 2567, จาก https://www.advancebio11.com/blog/Advance-BIO-Contact-Line
Chanuntorn. (2565). Eco House บ้านประหยัดพลังงาน. สืบค้นวันที่ 3 มีนาคม 2567, จาก https://www.chanuntorn.com/chanuntornfamily/eco-house-baanprahyadphlangngaan
รายชื่อผู้มีส่วนเกี่ยวข้องกับผลงานชิ้นนี้
ข้อมูล : ฐิตารีย์ ลอยพริ้ง
เขียน : ฐิตารีย์ ลอยพริ้ง
พิสูจน์อักษร : ณิชาพร ฉ่ำวารี
ภาพ : นัทธมน กุลชานันทน์, ภูมิพัฒน์ ใจมาสิทธิ์, ศรุตา ไชยวงศ์